Εάν περπατάτε σε ένα σούπερ μάρκετ και μπορείτε να αγοράσετε μπανάνες της Νότιας Αμερικής, καφέ Βραζιλίας και ένα μπουκάλι κρασιού της Νότιας Αφρικής, βιώνετε τις επιπτώσεις του διεθνούς εμπορίου.

Το διεθνές εμπόριο μας επιτρέπει να επεκτείνουμε τις αγορές μας τόσο για αγαθά όσο και για υπηρεσίες που διαφορετικά ίσως δεν ήταν διαθέσιμες σε εμάς. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μπορείτε να επιλέξετε ανάμεσα σε ένα ιαπωνικό, γερμανικό ή αμερικανικό αυτοκίνητο. Ως αποτέλεσμα του διεθνούς εμπορίου, η αγορά περιέχει μεγαλύτερο ανταγωνισμό και επομένως πιο ανταγωνιστικές τιμές, γεγονός που φέρνει φθηνότερο προϊόν στον καταναλωτή.

Τι είναι το διεθνές εμπόριο;

Το διεθνές εμπόριο είναι η ανταλλαγή αγαθών και υπηρεσιών μεταξύ των χωρών. Αυτός ο τύπος εμπορίου δημιουργεί μια παγκόσμια οικονομία, στην οποία οι τιμές, η προσφορά και η ζήτηση επηρεάζουν και επηρεάζονται από παγκόσμια γεγονότα. Οι πολιτικές αλλαγές στην Ασία, για παράδειγμα, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αύξηση του κόστους εργασίας, αυξάνοντας έτσι το κόστος κατασκευής για μια αμερικανική εταιρεία πάνινα παπούτσια με έδρα τη Μαλαισία, η οποία στη συνέχεια θα οδηγούσε σε αύξηση της τιμής που πρέπει να πληρώσετε για να αγοράσετε τα παπούτσια τένις στο τοπικό εμπορικό κέντρο. Μία μείωση του κόστους εργασίας, από την άλλη πλευρά, θα είχε ως αποτέλεσμα να πρέπει να πληρώνετε λιγότερα για τα νέα παπούτσια σας.

Η εμπορία παγκοσμίως δίνει στους καταναλωτές και τις χώρες την ευκαιρία να εκτίθενται σε αγαθά και υπηρεσίες που δεν είναι διαθέσιμες στις χώρες τους. Σχεδόν κάθε είδος προϊόντος μπορεί να βρεθεί στη διεθνή αγορά: τρόφιμα, ρούχα, ανταλλακτικά, πετρέλαιο, κοσμήματα, κρασί, αποθέματα, νομίσματα και νερό. Παρέχονται επίσης υπηρεσίες: τουρισμός, τραπεζικές εργασίες, διαβουλεύσεις και μεταφορές. Ένα προϊόν που πωλείται στην παγκόσμια αγορά είναι μια εξαγωγή και ένα προϊόν που αγοράζεται από την παγκόσμια αγορά είναι μια εισαγωγή. Οι εισαγωγές και οι εξαγωγές λογιστικοποιούνται στο τρεχούμενο λογαριασμό μιας χώρας στο ισοζύγιο πληρωμών.

Αύξηση της αποτελεσματικότητας του παγκόσμιου εμπορίου

Το παγκόσμιο εμπόριο επιτρέπει στις πλούσιες χώρες να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικότερα τους πόρους τους - είτε εργατικό δυναμικό, τεχνολογία είτε κεφάλαιο. Επειδή οι χώρες είναι προικισμένες με διαφορετικά περιουσιακά στοιχεία και φυσικούς πόρους (γη, εργασία, κεφάλαιο και τεχνολογία), ορισμένες χώρες μπορούν να παράγουν το ίδιο αγαθό πιο αποτελεσματικά και κατά συνέπεια να το πωλούν πιο φτηνά από άλλες χώρες. Εάν μια χώρα δεν μπορεί να παράγει αποτελεσματικά ένα στοιχείο, μπορεί να αποκτήσει το αντικείμενο εμπορεύοντας με άλλη χώρα που μπορεί. Αυτό είναι γνωστό ως εξειδίκευση στο διεθνές εμπόριο.

Ας πάρουμε ένα απλό παράδειγμα. Η χώρα Α και η χώρα Β παράγουν τόσο βαμβακερά πουλόβερ όσο και κρασί. Η χώρα Α παράγει δέκα πουλόβερ και έξι μπουκάλια κρασιού ετησίως, ενώ η χώρα Β παράγει έξι πουλόβερ και δέκα μπουκάλια κρασιού ετησίως. Και οι δύο μπορούν να παράγουν συνολικά 16 μονάδες. Η χώρα Α, όμως, διαρκεί τρεις ώρες για να παράγει τα δέκα πουλόβερ και δύο ώρες για να παράγει τα έξι μπουκάλια κρασιού (συνολικά πέντε ώρες).Η χώρα Β, από την άλλη πλευρά, διαρκεί μία ώρα για να παράγει δέκα πουλόβερ και τρεις ώρες για να παράγει έξι μπουκάλια κρασιού (συνολικά τέσσερις ώρες).

Αλλά αυτές οι δύο χώρες συνειδητοποιούν ότι θα μπορούσαν να παράγουν περισσότερα εστιάζοντας σε εκείνα τα προϊόντα με τα οποία έχουν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα. Η χώρα Α αρχίζει να παράγει μόνο κρασί και η χώρα Β παράγει μόνο βαμβακερά πουλόβερ. Κάθε χώρα μπορεί τώρα να δημιουργήσει εξειδικευμένη παραγωγή 20 μονάδων ετησίως και να ανταλλάξει ίσα ποσοστά και των δύο προϊόντων. Ως εκ τούτου, κάθε χώρα έχει τώρα πρόσβαση σε 20 μονάδες και των δύο προϊόντων.

Μπορούμε λοιπόν να δούμε ότι και για τις δύο χώρες, το κόστος ευκαιρίας για την παραγωγή και των δύο προϊόντων είναι μεγαλύτερο από το κόστος εξειδίκευσης. Συγκεκριμένα, για κάθε χώρα, το κόστος ευκαιρίας για την παραγωγή 16 μονάδων τόσο από πουλόβερ όσο και από κρασί είναι 20 μονάδες και των δύο προϊόντων (μετά την εμπορία). Η εξειδίκευση μειώνει το κόστος ευκαιρίας και επομένως μεγιστοποιεί την αποτελεσματικότητά τους στην απόκτηση των αγαθών που χρειάζονται. Με τη μεγαλύτερη προσφορά, η τιμή κάθε προϊόντος θα μειωνόταν, προσφέροντας έτσι πλεονέκτημα και στον τελικό καταναλωτή.

Σημειώστε ότι στο παραπάνω παράδειγμα, η χώρα Β θα μπορούσε να παράγει περισσότερο κρασί και βαμβάκι αποτελεσματικότερα από τη χώρα Α (λιγότερο χρόνο). Αυτό ονομάζεται απόλυτο πλεονέκτημα και η χώρα Β μπορεί να την έχει λόγω ενός υψηλότερου επιπέδου τεχνολογίας. Ωστόσο, σύμφωνα με τη θεωρία του διεθνούς εμπορίου, ακόμη και αν μια χώρα έχει ένα απόλυτο πλεονέκτημα έναντι μιας άλλης, μπορεί ακόμα να επωφεληθεί από εξειδίκευση.

Άλλα διεθνή εμπόδια όχι μόνο οδηγούν σε αυξημένη αποτελεσματικότητα αλλά και επιτρέπουν στις χώρες να συμμετέχουν σε μια παγκόσμια οικονομία, ενθαρρύνοντας την ευκαιρία άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ), που είναι το ποσό των χρημάτων που τα άτομα επενδύουν σε ξένες εταιρείες και άλλα περιουσιακά στοιχεία. Θεωρητικά, οι οικονομίες μπορούν, συνεπώς, να αναπτυχθούν αποτελεσματικότερα και να καταστούν ευκολότερα ανταγωνιστικοί οικονομικοί παράγοντες.

Για την κυβέρνηση που λαμβάνει, οι ΑΞΕ είναι ένα μέσο με το οποίο μπορούν να εισέλθουν ξένα νομίσματα και εμπειρογνωμοσύνη στη χώρα. Αυτά αυξάνουν τα επίπεδα απασχόλησης και, θεωρητικά, οδηγούν σε αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Για τον επενδυτή, οι ΑΞΕ προσφέρουν επέκταση και ανάπτυξη της εταιρείας, που σημαίνει υψηλότερα έσοδα.

ΔΕΙΤΕ: Η σημασία του πληθωρισμού και του ΑΕΠ.

Ελεύθερο Εμπόριο Vs. Προστασιασμός

Όπως και με άλλες θεωρίες, υπάρχουν αντιτιθέμενες απόψεις. Το διεθνές εμπόριο έχει δύο αντιφατικές απόψεις όσον αφορά το επίπεδο ελέγχου που ασκείται στο εμπόριο: το ελεύθερο εμπόριο και ο προστατευτισμός. Το ελεύθερο εμπόριο είναι η απλούστερη από τις δύο θεωρίες: μια προσέγγιση laissez-faire, χωρίς περιορισμούς στο εμπόριο. Η βασική ιδέα είναι ότι οι παράγοντες προσφοράς και ζήτησης, που λειτουργούν σε παγκόσμια κλίμακα, θα εξασφαλίσουν την αποτελεσματική παραγωγή. Επομένως, δεν χρειάζεται να γίνει τίποτα για την προστασία ή την προώθηση του εμπορίου και της ανάπτυξης, επειδή οι δυνάμεις της αγοράς θα το κάνουν αυτόματα.

Αντίθετα, ο προστατευτισμός θεωρεί ότι η ρύθμιση του διεθνούς εμπορίου είναι σημαντική για να εξασφαλιστεί η σωστή λειτουργία των αγορών. Οι υποστηρικτές αυτής της θεωρίας πιστεύουν ότι οι ανεπάρκειες της αγοράς ενδέχεται να παρεμποδίσουν τα οφέλη του διεθνούς εμπορίου και αποσκοπούν στην καθοδήγηση της αγοράς ανάλογα.Ο προστατευτισμός υπάρχει με πολλές διαφορετικές μορφές, αλλά οι πιο συνηθισμένες είναι οι δασμοί, οι επιδοτήσεις και οι ποσοστώσεις. Αυτές οι στρατηγικές επιχειρούν να διορθώσουν οποιαδήποτε αναποτελεσματικότητα στη διεθνή αγορά.

Η κατώτατη γραμμή

Δεδομένου ότι ανοίγει την ευκαιρία για εξειδίκευση και κατά συνέπεια για αποτελεσματικότερη χρήση των πόρων, το διεθνές εμπόριο έχει τη δυνατότητα να μεγιστοποιήσει τη δυνατότητα μιας χώρας να παράγει και να αποκτά αγαθά. Οι αντίπαλοι του παγκόσμιου ελεύθερου εμπορίου ισχυρίστηκαν, ωστόσο, ότι το διεθνές εμπόριο εξακολουθεί να επιτρέπει τις ανεπάρκειες που αφήνουν τα αναπτυσσόμενα έθνη να διακυβεύονται. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε κατάσταση συνεχούς αλλαγής και, όπως αναπτύσσεται, πρέπει να είναι και οι συμμετέχοντες.