α:

Ένα αποτελεσματικό εργαλείο για τους επενδυτικούς συμβούλους για τον προσδιορισμό της αναγκαίας διαφοροποίησης για ένα χαρτοφυλάκιο είναι η σύγχρονη θεωρία χαρτοφυλακίου (MPT). Το MPT χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό ενός αποτελεσματικού ορίου για τη βελτιστοποίηση του χαρτοφυλακίου και χρησιμοποιεί τη διαφοροποίηση για την επίτευξη αυτού του στόχου. Τα αποτελεσματικά σύνορα παρέχουν μια μέγιστη απόδοση που μπορεί να επιτευχθεί για ένα ορισμένο ποσό κινδύνου.

Η MPT δηλώνει ότι για ένα συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο περιουσιακών στοιχείων υπάρχει ένας βελτιστοποιημένος συνδυασμός αποθεμάτων και περιουσιακών στοιχείων που μπορούν να αποφέρουν τη μεγαλύτερη απόδοση για ένα δεδομένο επίπεδο κινδύνου. Η MPT χρησιμοποιεί τη διαφοροποίηση, την κατανομή ενεργητικού και την περιοδική επανεξισορρόπηση για τη βελτιστοποίηση των χαρτοφυλακίων. Το MPT δημιουργήθηκε για πρώτη φορά από τον Harry Markowitz στη δεκαετία του 1950, μια θεωρία για την οποία τελικά κέρδισε ένα βραβείο Νόμπελ. Η περαιτέρω καινοτομία στη MPT προσέθεσε τον υπολογισμό των ομολόγων του Δημοσίου (T-bonds) και των γραμμών του Δημοσίου (T-Bills) ως περιουσιακό στοιχείο χωρίς κίνδυνο που μετατοπίζει τα αποτελεσματικά σύνορα.

Η MPT χρησιμοποιεί τα στατιστικά μέτρα συσχέτισης για τον προσδιορισμό της σχέσης μεταξύ περιουσιακών στοιχείων ενός χαρτοφυλακίου. Ο συντελεστής συσχέτισης είναι ένα μέτρο της σχέσης μεταξύ του τρόπου με τον οποίο δύο περιουσιακά στοιχεία κινούνται μαζί. Ο συντελεστής συσχέτισης μετράται σε κλίμακα από -1 έως +1. Ένας συντελεστής συσχέτισης 1 αντιπροσωπεύει μια τέλεια θετική σχέση όπου τα περιουσιακά στοιχεία κινούνται μαζί προς την ίδια κατεύθυνση στον ίδιο βαθμό. Ένας συντελεστής συσχέτισης -1 αντιπροσωπεύει μια τέλεια αρνητική συσχέτιση μεταξύ δύο περιουσιακών στοιχείων, που σημαίνει ότι κινούνται σε αντίθετες κατευθύνσεις ο ένας από τον άλλο. Ο συντελεστής συσχέτισης υπολογίζεται λαμβάνοντας τη συνδιακύμανση των δύο περιουσιακών στοιχείων διαιρούμενη με το προϊόν της τυπικής απόκλισης και των δύο περιουσιακών στοιχείων. Η συσχέτιση είναι ουσιαστικά ένα στατιστικό μέτρο διαφοροποίησης. Η συμπερίληψη περιουσιακών στοιχείων σε ένα χαρτοφυλάκιο που έχει αρνητικό συσχετισμό μπορεί να συμβάλει στη μείωση της συνολικής μεταβλητότητας και του κινδύνου για αυτό το μείγμα περιουσιακών στοιχείων.

Το MPT δείχνει ότι συνδυάζοντας περισσότερα περιουσιακά στοιχεία σε ένα χαρτοφυλάκιο, αυξάνεται η διαφοροποίηση ενώ μειώνεται η τυπική απόκλιση ή η μεταβλητότητα του χαρτοφυλακίου. Ωστόσο, η μέγιστη διαφοροποίηση επιτυγχάνεται με περίπου 30 μετοχές σε ένα χαρτοφυλάκιο. Μετά από αυτό το σημείο, περιλαμβανομένων περισσοτέρων περιουσιακών στοιχείων προσθέτει αμελητέα διαφοροποίηση. Η διαφοροποίηση είναι χρήσιμη για τη μείωση των μη συστηματικών κινδύνων. Ο μη συστημικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος που συνδέεται με ένα συγκεκριμένο απόθεμα ή τομέα. Για παράδειγμα, κάθε απόθεμα σε ένα χαρτοφυλάκιο έχει τον κίνδυνο να συνδέεται με αρνητικές ειδήσεις που επηρεάζουν αυτό το απόθεμα. Με τη διαφοροποίηση σε άλλα αποθέματα και τομείς, η μείωση ενός περιουσιακού στοιχείου έχει μικρότερη επίπτωση στο μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο. Ωστόσο, η διαφοροποίηση δεν μπορεί να μειώσει τον συστηματικό κίνδυνο, δηλαδή τον κίνδυνο που συνδέεται με τη συνολική αγορά.Σε περιόδους υψηλής μεταβλητότητας, τα περιουσιακά στοιχεία συσχετίζονται περισσότερο και έχουν μεγαλύτερη τάση να κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση. Μόνο πιο εξελιγμένες στρατηγικές αντιστάθμισης κινδύνου μπορούν να μετριάσουν τον συστηματικό κίνδυνο.

Έχουν υπάρξει κάποιες επικρίσεις της MPT με τα χρόνια. Μία σημαντική κριτική είναι ότι το MPT αναλαμβάνει μια Gaussian κατανομή των αποδόσεων του ενεργητικού. Οι οικονομικές αποδόσεις συχνά δεν ακολουθούν συμμετρικές κατανομές όπως η κατανομή Gaussian. Η MPT υποθέτει επίσης ότι η συσχέτιση μεταξύ περιουσιακών στοιχείων είναι στατική, όταν στην πραγματικότητα ο βαθμός συσχέτισης μεταξύ περιουσιακών στοιχείων μπορεί να κυμαίνεται. Τα αποτελεσματικά σύνορα υπόκεινται σε μετατοπίσεις που η MPT ενδέχεται να μην αντιπροσωπεύει με ακρίβεια.