Από τότε που ο Adam Smith εξέφρασε τις αρετές του καταμερισμού της εργασίας και ο David Ricardo εξήγησε το συγκριτικό πλεονέκτημα της διαπραγμάτευσης με άλλα έθνη, ο σύγχρονος κόσμος γίνεται ολοένα και περισσότερο οικονομικά ολοκληρωμένος. Το διεθνές εμπόριο έχει επεκταθεί και οι εμπορικές συμφωνίες έχουν αυξηθεί σε πολυπλοκότητα. Ενώ η τάση των τελευταίων εκατοντάδων ετών ήταν προς την κατεύθυνση μεγαλύτερης διαφάνειας και απελευθέρωσης του εμπορίου, η πορεία δεν ήταν πάντα ευθεία, δεδομένου ότι από την έναρξη της Γενικής Συμφωνίας Δασμών και Εμπορίου (GATT) υπήρξε μια διπλή τάση αύξησης του πολυμερούς εμπορίου καθώς και περισσότερες τοπικές, περιφερειακές εμπορικές ρυθμίσεις.

Από το Mercantilism έως την Πολυμερή Ελευθέρωση του Εμπορίου

Το δόγμα του μερκαντιλισμού κυριάρχησε στις εμπορικές πολιτικές των μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων για το μεγαλύτερο μέρος του δέκατου έκτου αιώνα μέχρι το τέλος του δέκατου όγδοου αιώνα. Ο βασικός στόχος του εμπορίου, σύμφωνα με τους μερκαντιλίστες, ήταν να επιτευχθεί ένα «ευνοϊκό» εμπορικό ισοζύγιο, από το οποίο η αξία των εξαγωγών κάποιου να υπερβαίνει την αξία των εισαγωγών.

Η μερκαντιλίστικη εμπορική πολιτική αποθάρρυνε τις εμπορικές συμφωνίες μεταξύ εθνών, καθώς οι κυβερνήσεις τείνουν να βοηθούν την τοπική βιομηχανία μέσω της χρήσης δασμών και ποσοστώσεων στις εισαγωγές καθώς και της απαγόρευσης εξαγωγής εργαλείων, εξοπλισμού κεφαλαίου, ειδικευμένου εργατικού δυναμικού ή οτιδήποτε μπορεί να βοηθήσει τα ξένα έθνη να ανταγωνιστούν την εγχώρια παραγωγή μεταποιημένων προϊόντων.

Ένα από τα καλύτερα παραδείγματα μάρκετινγκ εμπορικής πολιτικής κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ήταν ο βρετανικός ναυτικός νόμος του 1651. Απαγόρευσε στα ξένα πλοία να συμμετέχουν στο παράκτιο εμπόριο στην Αγγλία και όλες οι εισαγωγές από την ηπειρωτική Ευρώπη έπρεπε να μεταφερθούν είτε από τη βρετανική πλοία ή από πλοίο που ήταν νηολογημένο στη χώρα παραγωγής.

Το σύνολο του δόγματος του μερκαντιλισμού θα έπεφτε υπό επιθετικότητα μέσω των γραπτών τόσο του Adam Smith όσο και του David Ricardo, οι οποίοι τόνισαν την επιθυμία των εισαγωγών και δήλωσαν ότι οι εξαγωγές ήταν απλά το απαραίτητο κόστος για την απόκτηση τους. Οι θεωρίες τους κέρδισαν αυξανόμενη επιρροή και συνέβαλαν στην ανάφλεξη μιας τάσης προς περισσότερο απελευθερωμένο εμπόριο, μια τάση που θα οδηγούσε η Μεγάλη Βρετανία. Για να διαβάσετε περισσότερα, δείτε:

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του Ελεύθερου Εμπορίου πέρα ​​από τον Mercantilism;

)

Το 1823 εγκρίθηκε ο Νόμος περί αμοιβαιότητας των δασμών, ο οποίος βοήθησε σημαντικά το βρετανικό εμπόριο μεταφορών και επέτρεψε την αμοιβαία την κατάργηση των εισαγωγικών δασμών στο πλαίσιο διμερών εμπορικών συμφωνιών με άλλα έθνη. Το 1846 καταργήθηκαν οι νόμοι για το καλαμπόκι, οι οποίοι είχαν επιβάλει περιορισμούς στις εισαγωγές σιτηρών, και μέχρι το 1850 οι περισσότερες προστατευτικές πολιτικές στις βρετανικές εισαγωγές είχαν καταργηθεί.Επιπλέον, η συνθήκη Cobden-Chevalier μεταξύ Βρετανίας και Γαλλίας θέσπισε σημαντικές αμοιβαίες δασμολογικές μειώσεις και περιλάμβανε ρήτρα του μάλλον ευνοούμενου κράτους (ΜΕΚ). Η συνθήκη αυτή βοήθησε την ανάληψη ορισμένων συνθηκών ΜΕΚ σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη, ξεκινώντας την ανάπτυξη της πολυμερούς απελευθέρωσης του εμπορίου. Η τάση για περισσότερο ελευθερωμένη πολυμερή διαπραγμάτευση σύντομα θα αρχίσει να επιβραδύνεται από τα τέλη του 19ου αιώνα με την παγκόσμια οικονομία να πέφτει σε σοβαρή κατάθλιψη το 1873. Διαρκής μέχρι το 1877 η κατάθλιψη συνέβαλε στην αύξηση της πίεσης για μεγαλύτερη εγχώρια προστασία και επιβράδυνση οποιασδήποτε προηγούμενης δυναμικής για την πρόσβαση σε ξένες αγορές. Η Ιταλία θα θεσπίσει ένα μέτριο σύνολο τιμολογίων το 1878 με πιο αυστηρούς δασμούς που θα ακολουθήσουν το 1887. Το 1879, η Γερμανία θα επανέλθει σε πιο προστατευτικές πολιτικές με το τιμολόγιο «σιδήρου και σίκαλης» και η Γαλλία θα ακολουθήσει με το τιμολόγιο Méline 1892. Μόνο η Μεγάλη Βρετανία, από όλες τις μεγάλες δυνάμεις της Δυτικής Ευρώπης, διατήρησε την προσήλωσή της στις πολιτικές ελευθέρων συναλλαγών.

Όσον αφορά το Ηνωμένο Βασίλειο, η χώρα δεν συμμετείχε ποτέ στην απελευθέρωση του εμπορίου που εξαπλώθηκε στην Ευρώπη κατά το πρώτο μισό του δέκατου ένατου αιώνα. Αλλά κατά το δεύτερο μισό του αιώνα, ο προστατευτισμός αυξήθηκε σημαντικά με την αύξηση των καθηκόντων κατά τον εμφύλιο πόλεμο και στη συνέχεια με τον υπερπροστατευτικό νόμο Tariff Act του 1890.

Όλα αυτά τα προστατευτικά μέτρα, ωστόσο, ήταν ήπια σε σύγκριση με τα προηγούμενα και παρά το περιβάλλον κατά των ελεύθερων συναλλαγών, συμπεριλαμβανομένου ενός αριθμού απομονωμένων εμπορικών πολέμων, οι διεθνείς εμπορικές ροές συνέχισαν να αυξάνονται. Αν όμως το διεθνές εμπόριο εξακολούθησε να επεκτείνεται παρά τα πολλά εμπόδια, ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος θα αποβεί μοιραίο για την απελευθέρωση του εμπορίου που είχε αρχίσει στις αρχές του 19ου αιώνα.

Η άνοδος των εθνικιστικών ιδεολογιών και των δύσκολων οικονομικών συνθηκών μετά τον πόλεμο χρησίμευσε για να διαταράξει το παγκόσμιο εμπόριο και να εξαλείψει τα εμπορικά δίκτυα που είχαν χαρακτηρίσει τον προηγούμενο αιώνα. Το νέο κύμα προστατευτικών εμπορικών εμποδίων μετακίνησε τη νεοσυσταθείσα ένωση των εθνών για να διοργανώσει την πρώτη παγκόσμια οικονομική διάσκεψη το 1927 για να διαμορφώσει μια πολυμερή εμπορική συμφωνία. Ωστόσο, η συμφωνία θα είχε μικρή επίπτωση καθώς η έναρξη της Μεγάλης Ύφεσης ξεκίνησε ένα νέο κύμα προστατευτισμού. Η οικονομική ανασφάλεια και ο ακραίος εθνικισμός της εποχής δημιούργησαν τις συνθήκες για την εκδήλωση του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου.

Πολυμερής περιφερειακισμός

Με το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Βρετανία να αναδύονται από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ως τις δύο μεγάλες οικονομικές υπερδυνάμεις, οι δύο χώρες αισθάνθηκαν την ανάγκη να σχεδιάσουν ένα σχέδιο για ένα πιο συνεργατικό και ανοιχτό διεθνές σύστημα. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), η Παγκόσμια Τράπεζα και ο Διεθνής Οργανισμός Εμπορίου (ITO) προέκυψαν από τη συμφωνία του Bretton Woods του 1944. Ενώ το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα θα διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στο νέο διεθνές πλαίσιο, το ITO απέτυχε να υλοποιηθεί και το σχέδιό του για την εποπτεία της ανάπτυξης μιας μη προτιμησιακής πολυμερούς εμπορικής τάξης θα υιοθετηθεί από τη ΓΣΔΕ που θεσπίστηκε το 1947.

Παρότι η ΓΣΔΕ σχεδιάστηκε για να ενθαρρύνει τη μείωση των δασμών μεταξύ των κρατών μελών και έτσι να αποτελέσει το θεμέλιο για την επέκταση του πολυμερούς εμπορίου, η περίοδος που ακολούθησε είδε την αύξηση των περισσοτέρων περιφερειακών εμπορικών συμφωνιών. Σε λιγότερο από πέντε χρόνια μετά τη θέσπιση της ΓΣΔΕ, η Ευρώπη θα ξεκινήσει ένα πρόγραμμα περιφερειακής οικονομικής ολοκλήρωσης με τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα το 1951, η οποία τελικά θα εξελιχθεί σε αυτό που γνωρίζουμε σήμερα ως Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο περιφερειακός χαρακτήρας της Ευρώπης βοήθησε να προωθηθεί η ατζέντα της ΓΣΔΕ, καθώς άλλες χώρες αναζητούσαν περαιτέρω μειώσεις των δασμών για να ανταγωνιστούν το προτιμησιακό εμπόριο που προκάλεσε η ευρωπαϊκή εταιρική σχέση. Έτσι, ο περιφερειακός χαρακτήρας δεν εξελίχθηκε απαραιτήτως σε βάρος της πολυμέρειας αλλά σε συνδυασμό με αυτήν. Η ώθηση για περιφερειακά ήταν πιθανό, λόγω της αυξανόμενης ανάγκης των χωρών να υπερβούν τις διατάξεις της ΓΣΔΕ και με πολύ ταχύτερο ρυθμό.

Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, η ΕΕ πίεσε να διαμορφώσει εμπορικές συμφωνίες με ορισμένα κράτη της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και στα μέσα της δεκαετίας του 1990 καθιέρωσε ορισμένες διμερείς εμπορικές συμφωνίες με τις χώρες της Μέσης Ανατολής. Το Ηνωμένο Βασίλειο ακολούθησε επίσης τις εμπορικές του διαπραγματεύσεις, συνάπτοντας συμφωνία με το Ισραήλ το 1985, καθώς και την τριμερή συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών Βορειοαμερικανών (NAFTA) με το Μεξικό και τον Καναδά στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Πολλές άλλες σημαντικές περιφερειακές συμφωνίες απογειώθηκαν επίσης στη Νότια Αμερική, την Αφρική και την Ασία.

Το 1995, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (ΠΟΕ) διαδέχτηκε τη ΓΣΔΕ ως παγκόσμια εποπτική αρχή της ελευθέρωσης του παγκόσμιου εμπορίου, μετά τις εμπορικές διαπραγματεύσεις του Γύρου της Ουρουγουάης. Ενώ το επίκεντρο της ΓΣΔΕ επικεντρώνεται κυρίως στα αγαθά, ο ΠΟΕ προχώρησε πολύ περισσότερο, συμπεριλαμβάνοντας πολιτικές για τις υπηρεσίες, την πνευματική ιδιοκτησία και τις επενδύσεις. Ο ΠΟΕ είχε πάνω από 145 μέλη στις αρχές του 21ου αιώνα με την ένταξη της Κίνας το 2001. (Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε:

Τι είναι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου;

)

Ενώ ο ΠΟΕ επιδιώκει την επέκταση του πολυμερούς εμπορίου πρωτοβουλίες της ΓΣΔΕ, οι πρόσφατες εμπορικές διαπραγματεύσεις φαίνεται να οδηγούν σε ένα στάδιο «πολυεθνικής περιφερειακής πολιτικής». "Η Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP), η Transpacific Partnership (TPP) και η Περιφερειακή Συνεργασία στην Ασία και τον Ειρηνικό (RCEP) αποτελούν σημαντικό μέρος του παγκόσμιου ΑΕΠ και του παγκόσμιου εμπορίου, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο περιφερειακός χαρακτήρας μπορεί να εξελίσσεται σε μια ευρύτερη , περισσότερο πολυμερές πλαίσιο.

Η κατώτατη γραμμή Η ιστορία του διεθνούς εμπορίου μπορεί να μοιάζει με αγώνα ανάμεσα στον προστατευτισμό και το ελεύθερο εμπόριο, αλλά το σύγχρονο πλαίσιο επιτρέπει σήμερα αμφότερα τα είδη πολιτικών να αναπτυχθούν παράλληλα. Πράγματι, η επιλογή μεταξύ ελεύθερου εμπορίου και προστατευτισμού μπορεί να είναι μια ψευδή επιλογή. τα προηγμένα κράτη συνειδητοποιούν ότι η οικονομική ανάπτυξη και η σταθερότητα εξαρτώνται από ένα στρατηγικό συνδυασμό εμπορικών πολιτικών.